Formy zatrudnienia – którą wybrać?

Przedsiębiorca chcąc zatrudnić pracownika ma do wyboru różne formy zatrudnienia. Aby zatrudnić pracownika na najkorzystniejszych warunkach i nie narazić się na żadne kary, należy przeanalizować formy zatrudnienia względem wykonywanych obowiązków, czasu i charakteru pracy.

Formy zatrudnienia

W polskim prawie wyróżniamy następujące formy zatrudnienia:

• umowa o pracę,
• umowy cywilnoprawne (zlecenie, o dzieło, agencyjna, kontrakt menadżerski),
• samozatrudnienie,
• staż,
• praktyki.

Umowa o pracę

Najbardzej popularną formą zatrudnienia jest umowa o pracę. Ten stosunek pracy opiera się na regulacjach z Kodeksu Pracy, który reguluje obowiązki i prawa podpisujących umowę – pracownika i pracodawcy. Dla pracownika jest to najbardzej korzystna umowa, bowiem ma zagwarantowany płatny urlop, wynagrodzenie minimalne, wynagrodzenie w trakcie choroby i uregulowany czas pracy. Kodeks Pracy reguluje sposób zatrudniania i zwalniania pracowników.

Stosunek pracy to zobowiązanie pracownika do wykonywania określonej pracy pod kierownictwem i na rzecz pracodawcy, w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym. Zobowiązanie pracodawcy to zatrudnienie pracownika za wynagrodzeniem.

Prawo określa jaką najniższą kwotę może otrzymać pracownik za swoją pracę, jest to tzw. minimalne wynagrodzenie. W 2019 roku minimalne wynagrodzenie wynosi 2250 zł. W przyszłych latach planowane są znaczne wzrosty tej kowty.

Koszty zatrudnienia pracownika na umowę o pracę są wysokie. Pracodawca oprócz wynagrodzenia w kwocie brutto ponosi dodatkowow koszty ubezpieczenia pracownika w ZUS. Ponadto podczas choroby pracownika, pracodawca wypłaca mu wynagrodzenie przez pierwsze 33 dni niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym. Jeśli pracownik ma powyżej 55 roku życia, wtedy pracodawca płaci za pierwsze 14 dni jego niezdolności do pracy.

Umów o pracę może być zawarta na:

• okres próbny,
• czas określony,
• zastępstwo,
• czas nieokreślony.

Czas nieokreślony jest najbardziej korzystny dla pracownika, ponieważ jest on wtedy wiarygodny dla banków. Pracodawca ma większe trudności ze zwolnienie pracownika, który ma zawartą umowę o pracę na czas nieokreślony.

Umowy cywilnoprawne

Umowy cywilnoprawne mają swoje zalety zarówno dla pracowników jak i pracodawców. Charakteryzują się swobodą w czasie, miejscu i sposobie wykonywania pracy. Oczywiście nie każda praca może być wykonywana wszędzie i o każdej porze. Zleceniodawca ponosi niskie koszty (najwyższe na umowie zleceniu) i ma możliwość szybkiej rezygnacji z umowy.

Umowa zlecenie

Umowa zlecenie musi być oskładkowana w ZUS. Istnieją dwa wyjatki od tej reguły:

• umowy zlecenia uczniów i studentów do 26 roku życia,
• umowy zlecenia dla osób, które są już zatrudnione, i kwota ich wynagrodzenia od którego są wylioczane składki ZUS wynosi conajmniej 2250 zł brutto w 2019 roku czyli wynagrodzenie minimalne.  Kwota 2250 zł brutto nie może być sumą różnych wynagrodzeń, musi to być jedno wynagrodzenie.

Od 2017 roku wynagrodzenie nie może być niższe niż określona minimalna stawka godzinowa.

W 2019 roku minimalna stawka godzinowa na umowę zlecenie wynosi 14,70 zł brutto.

Koszty uzyskania przychodu wynoszą 20%.

Umowę o dzieło
Przedmiotem umowy jest wykonanie konkretnego, określonego dzieła przez wykonawcę. Wynagrodzenie minimalne nie jest określone przez przepisy.

Umowa o dzieło nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych, co znaczy, że wykonawca nie podlega ubezpieczeniom społecznym ani zdrowotnym, z wyjatkiem kiedy umowa o dzieło jest zawarta z obecnym pracodawcą.

Koszty uzyskania przychodu wynoszą 20% lub 50% (wykonawca korzysta z praw autorskich).

Samozatrudnienie

Samozatrudnienie polega na założeniu własnej działalności gospodarczej przez osobę fizyczną i świadczenie usług dla innch firm (osób fizycznych lub osób prawnych). Współpraca ta jest regulowana przez Kodeks cywilny. Wynagrodzenia za wykonaną pracę jest ustalane indywidualnie, miejsce i czas pracy również.

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą nie jest chroniona przez żadne prawa pracownicze.