Jak zatrudnić cudzoziemca w Polsce?

Cudzoziemcem jest osoba, która nie posiada obywatelstwa polskiego. Warunki jakie musi spełniać cudzoziemiec, aby zostać zatrudniony są uzależnione między innymi od jego obywatelstwa.
Na takich samych zasadach co obywatele polscy są zatrudniani obywatele:

• państw członkowskich Unii Europejskiej,
• Europejskiego Obszaru Gospodarczego, czyli Norwegii, Islandii oraz Liechtensteinu,
• Szwajcarii albo,
• państwa mogącego korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej z Unią Europejską i jej państwami członkowskimi,
a także:
• członkowie ich rodzin (małżonek, dzieci),
• dzieci małżonka tego cudzoziemca w wieku do 21 lat lub pozostających na jego utrzymaniu,
• rodzice tego cudzoziemca lub jego małżonka, którzy są na utrzymaniu tego cudzoziemca lub jego małżonka.

Kto wydaje zezwolenie na pracę?

Zezwolenie na pracę w Polsce wydaje wojewoda. Zezwolenia na pracę nie musi posiadać cudzoziemiec, który posiada zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce udzielone w związku między innymi z:
• kształceniem się na studiach licencjackich, magisterskich lub jednolitych studiach magisterskich albo studiach doktoranckich,
• ma zezwolenie na pobyt czasowy na terytorium Polski udzielone w związku z zawarciem małżeństwa z obywatelem Polski,
• na podstawie umowy międzynarodowej lub odrębnych przepisów może wykonywać pracę bez konieczności posiadania zezwolenia.

Zezwolenia na pracę nie musi także posiadać cudzoziemiec, który ma:
• zezwolenie na pobyt stały w Polsce,
• zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji,
• zezwolenie na wykonywanie pracy sezonowej,
• oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy przez cudzoziemca – wpisane przez powiatowy urząd pracy do ewidencji oświadczeń.

Często obywatele Armenii, Białorusi, Rosji, Ukrainy, Gruzji i Mołdawii pracują na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. Mogą z niego korzystać maksymalnie przez 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

Bez zezwolenia o pracę mogą też być wykonywane przez cudzoziemca niektóre prace:
• nauczanie języków obcych w przedszkolach, szkołach, placówkach, ośrodkach, zakładach kształcenia nauczycieli lub kolegiach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w Ochotniczych Hufcach Pracy,
• usługi artystyczne wykonywane indywidualnie lub w zespołach trwające do 30 dni w roku kalendarzowym,
• wygłaszane do 30 dni w roku kalendarzowym okazjonalne wykłady, referaty lub prezentacje o szczególnej wartości naukowej lub artystycznej.

Podstawowe rodzaje zezwoleń o pracę

Zezwolenie typu A jest wydawane dla cudzoziemca wykonującego pracę na terytorium Polski, na podstawie umowy z podmiotem, którego:
• siedziba,
• miejsce zamieszkania,
• oddział, zakład lub inna forma zorganizowanej działalności,
znajduje się na terytorium Polski.

Zezwolenie typu B dotyczy natomiast cudzoziemca, który:
• pełni funkcję w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców,
• pełni funkcję w zarządzie osoby prawnej będącej spółką kapitałową w organizacji,
• prowadzi sprawy spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej jako komplementariusz albo prokurent – jeśli w ciągu kolejnych 12 miesięcy pełnił tę funkcję przez ponad 6 miesięcy,
• do wniosku o zezwolenie o pracę trzeba w określonych przypadkach dołączyć informację od starosty o lokalnym rynku pracy. Z tego obowiązku są zwolnione osoby, które chcą zatrudnić obywatela Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy do prac pielęgnacyjno-opiekuńczych lub jako pomoc domowa na rzecz osób fizycznych w gospodarstwie domowym. Dodatkowo zwolnienie dotyczy takich zawodów jak:
• inżynier elektryk,
• lekarz specjalisty (ze specjalizacją II stopnia lub tytułem specjalisty),
• pielęgniarka,
• analityk systemów komputerowych,
• specjalista do spraw rozwoju systemów informatycznych,
• projektanta aplikacji sieciowych i multimediów,
• programisty aplikacji,
• analityka systemów komputerowych lub programisty,
• projektanta i administratora baz danych,
• administratora systemów komputerowych,
• specjalisty do spraw sieci komputerowych,
• specjalisty do spraw baz danych i sieci komputerowych,
• technika budownictwa,
• technika elektryka,
• murarza (lub pokrewny),
• betoniarza, betoniarza zbrojarza (lub pokrewny)
• cieśli i stolarza budowlanego,
• robotnika budowy dróg,
• dekarza,
• posadzkarza, parkieciarza i glazurnika,
• tynkarza (lub pokrewny),
• montera izolacji,
• malarza budowlanego(lub pokrewny).

Uzyskanie zezwolenia o pracę krok po kroku

Sposób załatwienia sprawy:
• listownie,
• elektronicznie,
• wizyta w urzędzie.

Miejsce załatwienia sprawy:
• Urząd wojewódzki właściwy dla twojej siedziby lub miejsca zamieszkania lub mazowiecki gdy specyfika pracy cudzoziemca nie pozwala na wskazanie głównego miejsca jej wykonywania.

Złożenie wniosku:
Pracodawca składa wniosek i dokumenty do wniosku, które powinny być w zasadzie złożone w oryginałach lub potwierdzone urzędowo za zgodność z oryginałami (z wyjątkiem dowodu osobistego i paszportu).

Do każdego typu zezwolenia o pracę pracodawca musi złożyć:
• wniosek o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca,
• kopię dokumentu podróży cudzoziemca, którego dotyczy wniosek,
• kopie dokumentów potwierdzających okoliczności, od których zależy wydanie zezwolenia,
• w wypadku, gdy pracodawca nie składa wniosku osobiście – oryginał pełnomocnictwa lub upoważnienia dla składającego wniosek,
• kopię dowodu wniesienia wpłaty za wydanie zezwolenia,
• oświadczenie złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej dotyczące karalności,
• dokumenty potwierdzające tożsamość wnioskodawcy, gdy pracodawca jest:
– osobą prawną – należy przedstawić odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), lub innego właściwego rejestru, zawierający aktualne dane na dzień składania wniosku,
– osobą fizyczną – należy przedstawić kopię jego dowodu osobistego lub kopię wypełnionych stron z danymi z jego dokumentu podróży,
– spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) w organizacji, należy przedstawić kopię umowy spółki
– spółką akcyjną (SA) w organizacji, należy przedstawić kopie aktów notarialnych o zawiązaniu spółki.

Jeśli wniosek jest składany elektronicznie, pracodawca do wniosku dołącza elektroniczne kopie (skany) przedłożonych dokumentów. Informację starosty – jeśli była wymagana – dołącza się w oryginale. Urząd rozpatrujący sprawę może zażądać przedstawienia oryginałów dokumentów.
W przypadku wniosku o zezwolenie na pracę typu A, należy wcześniej uzyskać informację starosty jeżeli jest ona wymagana. Informacja musi być wydana nie wcześniej niż 180 dni przed dniem złożenia wniosku, a w przypadkach uzasadnionych przez starostę – 90 dni przed dniem złożenia wniosku.

Natomiast w przypadku zezwolenia na pracę typu B należy przedłożyć:
• kopię zeznania o wysokości osiągniętego dochodu lub poniesionej straty przez podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jako podatnika podatku dochodowego od osób prawnych w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku,
• dokumenty potwierdzające stan zatrudnienia w roku poprzedzającym złożenie wniosku,
• dokumenty potwierdzające, że w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku podmiot osiągnął dochód nie niższy niż 12-krotność aktualnego w dniu złożenia wniosku przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, lub
• dokumenty potwierdzające posiadanie środków lub prowadzenie działalności przyczyniającej się do wzrostu inwestycji, transferu technologii, wprowadzania korzystnych innowacji lub tworzenia miejsc pracy,
• informację o aktualnym stanie zatrudnienia w podmiocie powierzającym cudzoziemcowi wykonywanie pracy, jeżeli pracodawca wnioskuje o wydanie zezwolenia na okres przekraczający 3 lata,

Dokumenty sporządzone w języku obcym, z wyjątkiem dowodów osobistych lub dokumentów podróży, składa się wraz z ich tłumaczeniem sporządzonym przez tłumacza przysięgłego na język polski.
Pracodawca ma obowiązek podpisania umowy z cudzoziemcem i jeśli wymagają tego przepisy zgłoszenia go do ubezpieczenia społecznego. Członkowie rodzin zatrudnianego cudzoziemca mogą być zgłoszeni do ubezpieczenia zdrowotnego.

Kontrola poprawności wniosku

Jeżeli twój wniosek zawiera braki formalne urząd wzywa do poprawienia błędów. Na poprawki jest 7 dni.
Czas oczekiwania na decyzję wojewody
Nie dłużej niż miesiąc, ale termin może się wydłużyć do 2 miesięcy.

Wydanie decyzji

Zezwolenie na pracę wydawane jest w formie decyzji administracyjnej.

Zezwolenie na pracę cudzoziemca typu A zostanie wydane, gdy:
• wysokość wynagrodzenia, która będzie określona w umowie z cudzoziemcem nie będzie niższa od wynagrodzenia pracowników wykonujących pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku i gdy wysokość ta nie będzie niższa niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę,
• uzyskana zostanie informacja właściwego starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy lub o negatywnym wyniku rekrutacji organizowanej dla pracodawcy,

Zezwolenie na pracę cudzoziemca typu B zostanie wydane, gdy:
• w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku osiągnął dochód nie niższy niż 12-krotność aktualnego w dniu złożenia wniosku przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego oraz zatrudnia na czas nieokreślony i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej roku poprzedzającego złożenie wniosku co najmniej dwóch pracowników, którzy nie podlegają obowiązkowi posiadania zezwolenia na pracę, lub
• wnioskodawca wykaże posiadanie środków, lub prowadzenie działań pozwalających na spełnienie w przyszłości warunków określonych w powyższym punkcie, w szczególności przez prowadzenie działalności przyczyniającej się do wzrostu inwestycji, transferu technologii wprowadzania korzystnych innowacji lub tworzenia miejsc pracy.

Zezwolenie na pracę typu A wydawane jest na czas określony, nie więcej niż 3 lata. Może być ono przedłużone. Gdy cudzoziemiec pełni funkcję w zarządzie osoby prawnej, to zezwolenie jest na okres nie dłuższy niż 5 lat jeżeli osoba prawna zatrudnia powyżej 25 osób.

Opłaty

Opłata za wydanie zezwolenia:
• 50 zł – gdy powierzasz wykonywanie pracy cudzoziemcowi do 3 miesięcy,
• 100 zł – gdy powierzasz wykonywanie pracy cudzoziemcowi na dłużej niż 3 miesiące.
Opłata na konto urzędu wojewódzkiego.

Opłata skarbowa za pełnomocnictwo – 17 zł
Opłata na konto urzędu miasta lub gminy, właściwego dla siedziby urzędu wojewódzkiego, do którego jest składane pełnomocnictwo.

Odwołanie od decyzji

Od decyzji można się odwołać do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej za pośrednictwem wojewody, który wydaje decyzję w terminie 14 dni od dnia odbioru decyzji.